شیخ نمر

شیخ مبارز و خستگی ناپذیر عربستان

این روزها شاهد خبرهایی مبنی بر حکم اعدام یکی از شیعیان مبارز و خستگی ناپذیر عربستان، روحانی برجسته شیعه، شیخ «نمر باقر النمر» به جرم اعتراض به ناعدالتی‌ها و تبعیض های حکومت وقت آل سعود هستیم. اعتراضی که با سلاح گرم و سرد همراه نبوده، و صرفا با فریادهایی کوبنده قرین بوده است.

البته صدور چنین حکمی از کشوری که دموکراسی و آزادی در آن محلی از اعراب ندارد، عجیب نیست. ولی باید دانست این اعتراض‌ها و انتقادات پشتوانه حقوقی و دینی دارد:
الف: «برکسی پوشیده نیست که در جهان امروزی، اعتراض یک شهروند علیه حکومت متبوع خود یا انتقاد سیاسی از حاکمیت، جزء حقوق اولیه به حساب می‌آید، و شیخ نمر در عربستان سعودی با استفاده از این حق مشروع و مدنی خود علیه سیاست آل سعود اعتراض کرده است.»[۱]
ب: پیامبر گرامی اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) در بیانی فرمودند: «مَنْ رَأى سُلْطاناً جائِراً مُسْتَحِلاًّ لِحُرُمِ اللهِ، ناکِثاً لِعَهْدِ اللهِ، مُخالِفاً لِسُنَّةِ رَسُولِ اللهِ، یَعْمَلُ فِی عِبادِاللهِ بِالاِثْمِ وَ الْعُدْوانِ فَلَمْ یُغَیِّرْ عَلَیْهِ بِفِعْل، وَ لاَ قَوْل، کانَ حَقّاً عَلَى اللهِ أَنْ یُدْخِلَهُ مَدْخَلَهُ»،[۲]؛ «هر کس سلطان ستمگرى را ببیند که حرام خدا را حلال شمرده، پیمان الهى را شکسته و با سنّت رسول خدا  (صلّی الله علیه و آله و سلّم) مخالفت ورزیده، در میان بندگان خدا به ستم رفتار مى‌کند; و او با زبان و کردارش با وى به مخالفت برنخیزد، سزاوار است خداوند او را در جایگاه آن سلطان ستمگر (دوزخ) بیاندازد.
امثال این نوع روایات، شیخ نمر را موظف می‌کند که به"سیاست‌های تبعیض‌ آمیز طایفه‌ای سازمان‌ یافته و منظم، به‌ ویژه در مناطق شرقی عربستان و به‌ خصوص در دو منطقه "الاحساء" و "القطیف" و سخت گیری بر شیعیان اعتراض کند.
ج: از نگاه اسلام، شهروندان یک جامعه از حقوق یکسان برخوردارند. شیعه، سنی، مسلمان و غیرمسلمان مطرح نیست. امیر المومنین (علیه السلام) در نامه خویش به مالک اشتر در خصوص افراد جامعه می‌فرمایند: «إِمَّا أَخٌ‏ لَکَ‏ فِی‏ الدِّینِ‏ وَ إِمَّا نَظِیرٌ لَکَ فِی الْخَلْق‏»،[۳]؛ «ای مالک نگاهت به مردم یکسان باشد؛ چرا که مردم یا برادر دینی تو‌اند یا در خلقت با تو مساوی‌اند»
اما در عربستان «غالب شیعیان، به دلیل تبعیض‌ های همه جانبه و حتی قانونی در فقر به سر می‌برند. آن‌ها حق تصدی مشاغل نظامی و انتظامی را ندارند. و اغلب، مشاغل پست به آن‌ها سپرده می‌شود؛ در واقع آن‌ها از طرف آل سعود، شهروندان درجه دوم به حساب می‌آیند.»[۴]
بنابراین رژیم آل سعود که در حقوق شهروندی میان شیعه و سنی فرق می‌گذارد، بر خلاف دستور اسلام عمل می‌کند، و لذا باید فریاد اعتراض امثال «شیخ نمرها» بر سر آنان بلند باشد.
د: «خلیفه دوم اهل تسنن در آغاز خلافت به مردم چنین گفت: «اگر من از صراط حق و عدالت منحرف شدم شما مرا راست کنید.» یکى از افراد عادى، دست به شمشیر برد و فریاد زد: «اگر تو نشدى با این شمشیر کج، راستت مى‏‌کنیم.» کسى در آن جمع بر این فرد مسلمان خرده نگرفت و عتابش نکرد. خلیفه نیز نه تنها بر او سخت نگرفت؛ بلکه گفت: «خدا را شکر مى‏‌کنم که در میان مسلمانان کسى وجود دارد که او را به راه راست مى‏‌برد.»[۵]
بنابراین انتقادات و اعتراضات «شیخ نمر» به ظلم‌ ها و تبعیض های آل سعود، و کجی‌ها و اشتباهات آنان، یک نوع احساس مسئولیت، و مطابق دستورات دینی و حقوقی است.
.............................................
پی‌نوشت:
[۱]. آرشیو روزنامه شرق
[۲].تاریخ طبرى، ج ۴، ص ۳۰۴ ; کامل ابن اثیر، ج ۴، ص ۴۸ و فتوح ابن اعثم، ج ۵، ص ۱۴۴-۱۴۵.
گردآوری از کتاب: «عاشورا ریشه‏ ها، انگیزه ‏ها، رویدادها، پیامدها»، سعید داودی و مهدی رستم نژاد،(زیر نظر آیت الله العظمى ناصر مکارم شیرازى)، انتشارات امام على بن ابى طالب(علیه السلام‏)، قم، ۱۳۸۸ هـ.ش‏، ص۳۷۱
[۳]. شریف الرضى، محمد بن حسین، نهج البلاغة( للصبحی صالح)، ص۴۲۷، هجرت‏، قم‏، ۱۴۱۴
[۴]. پایگاه تحلیلی دیدبان
[۵]. مصطفى ابراهیم الزلمى، حقوق الانسان فى الشریعة الاسلامیة و القانون الدولى، ص۲۴، بیت الحکمة، العراق، ۱۹۹۸